
آش دندونی از غذاهای کهن و مغذی ایرانی است که به مناسبت جشن رویش نخستین دندان کودک پخته میشود. این آش با آمیزهای از انواع حبوبات، دانههای گندم و گاهی با افزودن گوشت یا سیرابی تهیه میگردد..برای دستور پخت همراه ما در وب سایت ایرانی فود باشید.
آش دندونی نکات نذری
آش دندونی یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که به مناسبت رویش اولین دندان کودک تهیه میشود. این آش و حلیم معمولاً با حبوبات، گوشت، و سبزیجات تهیه میشود و به عنوان نذری نیز پخته و بین اقوام و دوستان پخش میشود.
مواد لازم آش دندونی
مواد لازم | مقدار مورد نیاز |
---|---|
گندم | ۱ پیمانه |
برنج | ۱ پیمانه |
نخود | ۱/۲ پیمانه |
لوبیا چیتی | ۱/۲ پیمانه |
عدس | ۱/۲ پیمانه |
گوشت گوسفندی (گردن یا ماهیچه) | ۳۰۰ گرم |
پیاز متوسط | ۲ عدد |
زردچوبه | به مقدار لازم |
فلفل سیاه | به مقدار لازم |
نمک | به مقدار لازم |
روغن یا کره حیوانی | به مقدار لازم |
کشک، نعناع داغ، سیر داغ و پیاز داغ | برای تزیین |
مراحل تهیه آش دندونی
۱. آمادهسازی حبوبات
نخود، لوبیا چیتی و عدس را یک شب پیش از طبخ خیس نموده و آب آنها را چندین بار تعویض کنید تا باد آنها خارج شود. گندم و برنج را نیز شسته و خیساندن کنید. حبوبات و گندم را به طور مجزا بپزید.
۲. طبخ گوشت
گوشت را با پیاز، نمک، فلفل و زردچوبه بجوشانید تا کاملاً نرم شود. گوشت پخته را ریشریش کنید.
۳. تفت دادن پیاز
پیازها را خرد نموده و در روغن یا کره تفت دهید تا رنگ طلایی بگیرند. زردچوبه را به پیاز سرخشده افزوده و اندکی تفت دهید.
۴. ترکیب مواد و پخت نهایی
حبوبات آماده، گوشت ریششده، گندم و برنج پخته را همراه با پیاز سرخشده در قابلمه مناسب بریزید. آب گوشت و در صورت لزوم آب اضافی بیفزایید و اجازه دهید آش به مدت چند ساعت با شعله آرام بپزد و قوام بگیرد. در طول پخت، آش را مرتب هم بزنید تا ته نکشد.
۵. تزیین آش
پس از قوامگیری آش، نمک و فلفل آن را تنظیم کنید. آش دندونی را با کشک، نعناع سرخشده، سیر داغ و پیاز سرخشده آراسته کنید.
آش دندونی تبریزی
آش دندونی خوراکی سنتی است که برای گرامیداشت رویش اولین دندان نوزاد آماده شده و در میان اعضای خانواده و نزدیکان پذیرایی میشود. در تهیه این آش در شهرهای گوناگون ایران نظیر تهران، مشهد، تبریز و دیگر نقاط، از مواد متنوعی بهره میبرند، اما عموماً پایه آن شامل گندم، نخود، لوبیا و سبزیجاتی چون اسفناج و تره است. در پارهای از مناطق این غذا با نامهای بومی همچون “آش دندونک” نیز شناخته میشود.
مواد لازم آش دندونی تبریزی
مواد لازم | مقدار مورد نیاز |
---|---|
گندم پوستکنده | ۳ لیوان فرانسوی دستهدار |
نخود | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
لوبیا قرمز | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
پیاز | ۲ عدد |
آب گوشت و قلم | ۲ لیتر |
دارچین، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
روغن | به مقدار لازم |
مغز بادام، مغز فندق، مغز گردو و مغز پسته | به مقدار لازم |
طرز تهیه آش دندونی تبریزی
مرحله اول
خیساندن حبوبات و گندم در ابتدای تهیه آش دندونی تبریزی، لازم است حبوبات (نخود و لوبیا قرمز) را بهصورت جداگانه در آب خیس کنید. بهتر است این کار را از شب قبل انجام دهید یا حداقل چند ساعت پیش از شروع پخت. در طول این زمان، چند بار آب حبوبات را عوض کنید تا نفخ آنها گرفته شده و پختشان راحتتر و سریعتر شود. گندم پوستکنده را نیز جداگانه در ظرفی با آب خیس کنید تا هنگام پخت، نرمتر و زودتر آماده شود.
مرحله دوم
پخت حبوبات و گندم در این مرحله، گندم و حبوبات خیسخورده را داخل قابلمهای بزرگ بریزید. به اندازهای آب به قابلمه اضافه کنید که سطح مواد را بپوشاند. قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید و اجازه دهید مواد بهخوبی بپزند و نرم شوند. برای صرفهجویی در زمان، میتوانید از زودپز استفاده کنید.
مرحله سوم
افزودن آب گوشت و قلم زمانی که حبوبات و گندم به خوبی پخته و نرم شدند، آب گوشت و قلم را به آنها اضافه کنید. مواد را هم بزنید و بگذارید دوباره به جوش بیاید تا طعمها با هم ترکیب شوند و آش لعابدارتر شود.
مرحله چهارم
تهیه پیاز داغ برای آماده کردن پیاز داغ، ابتدا پیازها را بشویید و به صورت خلالی نازک خرد کنید. سپس مقدار مناسبی روغن در ماهیتابه بریزید و روی حرارت قرار دهید تا روغن داغ شود. پیازها را در روغن بریزید و سرخ کنید تا طلایی و خوشرنگ شوند. در پایان زردچوبه را اضافه کرده و چند دقیقه دیگر تفت دهید تا بوی خامی ادویه گرفته شود و پیاز داغ خوشعطر و خوشطعم شود.
گام پنجم
افزودن پیاز سرخشده و چاشنیها در این مرحله از طبخ آش دیشلیق آذری به شیوه کهن، بخشی از پیاز سرخشده را برای آراستن سطح آش نگهدارید و مابقی را درون آش بیافزایید. سپس نمک و فلفل سیاه و در صورت میل اندکی دارچین نیز به آش اضافه نموده و مخلوط را به خوبی هم بزنید.
گام ششم
سرو آش دندونی تبریزی پس از پخت کامل آش و جایگیری مناسب آن، شعله اجاق را خاموش کنید. سپس آش را در ظرف دلخواه بکشید. برای زیباسازی آش دندونی دیشلیق میتوانید از مغز فندق، مغز گردو، مغز بادام و مغز پسته همراه با پیاز سرخشده برای تزیین استفاده نمایید.
آش دندونی تهرانی با گوشت
مواد لازم آش دندونی تهرانی با گوشت
مواد لازم | مقدار مورد نیاز |
---|---|
گوشت گوسفندی | ۲ کیلوگرم |
لوبیا چیتی | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دستهدار |
لوبیا قرمز | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دستهدار |
نخود | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دستهدار |
گندم پوستکنده | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دستهدار |
عدس | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دستهدار |
برنج ایرانی یا برنج نیمدانه | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دستهدار |
جو پوستکنده | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دستهدار |
پیاز | ۸ عدد |
آب جوش | ۱۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
نعناع داغ | ۲۰ قاشق غذاخوری |
کشک | به مقدار دلخواه |
آب قلم | به مقدار لازم |
نمک، فلفل سیاه و دارچین | به مقدار لازم |
روغن سرخکردنی | به مقدار لازم |
طرز تهیه آش دندونی تهرانی
گام اول
خیساندن حبوبات، جو و گندم در نخستین مرحله روش تهیه آش دندونی تهرانی، حبوبات، گندم و جو را به طور جداگانه در کاسههایی از آب قرار دهید و برای چندین ساعت بخیسانید. بهتر است این مواد را یک شب کامل در آب نگهدارید و طی این مدت حتماً چندین بار آب آنها را تعویض کنید تا نفخ آنها به کلی برطرف شود. امکان تهیه لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، نخود، عدس، گندم و جو به شکل آنلاین و حضوری از فروشگاههای افق کوروش وجود دارد.
گام دوم
پخت حبوبات آش در این مرحله باید ابتدا تمام حبوبات به استثنای عدس را بپزید. نخست نخود را همراه با مقداری آب در قابلمه ریخته و بر روی حرارت بگذارید. منتظر بمانید تا نخود نیمه پخته شود، سپس لوبیا چیتی و لوبیا قرمز را بیافزایید و چند ساعت صبر کنید تا تمام حبوبات کاملاً بپزند.
گام سوم
طبخ گوشت گوسفند در این مرحله گوشت را میپزید. گوشت را در قابلمه ریخته و ۲ عدد پیاز را نصف کرده و اضافه کنید. مقداری دارچین و حدود ۱۲ لیوان آب جوش به گوشت بیافزایید. پس از بستن درب قابلمه، اجازه دهید گوشت بپزد. گوشت گوسفند و دارچین را به صورت آنلاین و حضوری از فروشگاههای افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
گام چهارم
افزودن گندم، جو، عدس و برنج به قابلمه حبوبات پس از نیمه پخته شدن حبوبات، جو و گندم را آبکش نموده و به قابلمه اضافه کنید. بعد از افزودن گندم و جو، هر از چندگاهی مواد را هم بزنید تا ته نکشند. پس از گذشت حدود ۱ ساعت، عدس را بیافزایید. ۳۰ دقیقه صبر کرده و سپس برنج نیمدانه را به بقیه مواد آش اضافه کنید.
گام پنجم
اضافه کردن گوشت به آش دندونی پس از پخت کامل گوشت، آن را از قابلمه خارج کنید. منتظر بمانید تا سرد شود. سپس گوشت را ریشریش کرده و در قابلمه آش بریزید. مقداری از آب گوشت را نیز به قابلمه آش بیافزایید. در این مرحله میتوانید مقداری آب قلم نیز به آش اضافه کنید تا طعم آش دندونک شما بهتر شود.
گام ششم
تهیه پیاز سرخشده در این مرحله باید پیاز سرخشده تهیه کنید. ۶ عدد پیاز بزرگ را به شکل خلالی نازک خرد کنید. مقداری روغن سرخکردنی در ماهیتابه ریخته و پیازها را در روغن سرخ کنید. چند دقیقه منتظر بمانید تا پیازها کاملاً طلایی و برشته شوند. روغن سرخکردنی را به شکل آنلاین و حضوری از فروشگاههای افق کوروش تهیه نمایید.
گام هفتم
افزودن پیاز سرخشده، کشک و ادویهها به آش دندونی پس از پخت کامل حبوبات، در این مرحله نیمی از پیاز سرخشده آماده را همراه با کشک به آش بیافزایید. مواد را به خوبی هم زده و سپس کمی فلفل سیاه، نمک و دارچین به آش دندونک اضافه کنید. پیاز سرخشده منجمد، پیاز سرخشده آماده، کشک، نمک و فلفل سیاه را به شکل آنلاین و حضوری از فروشگاههای افق کوروش میتوانید خریداری کنید.
گام پایانی
تزیین و سرو آش دندونی تهرانی پس از اضافه کردن کشک و چاشنیها، آش دندونک را برای چند دقیقه هم بزنید. سپس طعم آن را بچشید و در صورت لزوم کمی نمک و فلفل سیاه بیافزایید. زمانی که آش آماده شد، شعله گاز را خاموش کرده و آش دندونی را در ظرف مورد نظر بریزید. آش دندونی را با مقداری نعناع سرخشده، پیاز سرخشده باقیمانده و کشک به شکل دندان زیبا کنید.
آش دندونی تهرونی ساده بدون گوشت
مواد لازم آش دندونی تهرونی ساده بدون گوشت
مواد لازم | مقدار مورد نیاز |
---|---|
نخود | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
لوبیا چیتی یا لوبیا قرمز | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
عدس | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
گندم پوستکنده | ۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
پیاز | ۱ عدد بزرگ |
آب قلم یا آب گوشت | ۲ لیتر |
زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری |
کشک | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
زیره سبز | ۱ قاشق غذاخوری |
مغز گردو و کشمش | برای تزیین |
روغن سرخکردنی | به مقدار لازم |
طرز تهیه آش دندونی تهرونی بدون گوشت
برای آمادهسازی آش دندونی ساده تهرانی بدون گوشت، حبوبات خیسخورده و گندم را به طور جداگانه بپزید.
پیاز را به شکل خلالی خرد نموده و در مقداری روغن سرخ کنید، سپس زردچوبه را اضافه کرده و برای چند دقیقه تفت دهید تا بوی خامی آن از بین برود.
در ادامه زیره را بیافزایید و پس از آن شعله گاز را خاموش کنید.
تمامی حبوبات پختهشده را با گندم پخته ترکیب نموده و سپس مخلوط پیاز سرخشده را به آن اضافه کنید. کشک را در قابلمه ریخته و آب گوشت یا آب قلم (در صورت عدم دسترسی به آب قلم، آب جوش اضافه کنید) به آش بیافزایید.
آش را مداوم هم زده و اجازه دهید تا به قوام مطلوب برسد. سپس شعله گاز را خاموش کرده و آش را با کمی پیاز سرخشده و کشک به شکل دندان آراسته کنید.
اهالی تهران برای زیبایی آش دندونی، مقداری مغز گردو و کشمش نیز بر روی آش میپاشند.
نکته: چنانچه به آش دندونی آب جوش اضافه کردید، میتوانید یک عدد عصاره گوشت را نیز در آب بیندازید.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
طرز تهیه خورشت گوجه سبز تر و لعاب دارآش جو غلیظ بدون گوشتخوراک لوبیا خوشمزه با طعمی اصیل