دلمه برگ مو تبریزی

دلمه برگ مو تبریزی

دلمه برگ مو تبریزی یکی از خوش‌ طعم‌ترین و اصیل‌ ترین غذا های ایرانی است که ریشه در فرهنگ غنی و مهمان‌ نواز مردم آذربایجان دارد .  هنر پیچیدن دلمه و طعم دلچسب آن ، این غذا را به یکی از محبوب‌ ترین انتخاب‌ ها در مهمانی‌ ها و دورهمی‌ های خانوادگی تبدیل کرده است . برای دستور پخت همراه ما در وب سایت ایرانی فود باشید .

دلمه برگ مو تبریزی

این غذای لذیذ با ترکیبی از برگ‌ های تازه مو ، برنج ، سبزیجات معطر ، گوشت چرخ‌ کرده و ادویه‌ های مخصوص تهیه می‌شود و طعمی بی‌ نظیر و به‌یاد ماندنی را به سفره‌ های ایرانی هدیه می‌کند  .

دلمه برگ مو تبریزی با ماست

دلمه برگ مو تبریزی با ماست

مواد لازم برای دلمه برگ مو  با ماست

مواد مقدار
برگ مو تازه یا شور ۳۰ تا ۴۰ عدد
برنج ۱ پیمانه
گوشت چرخ‌کرده ۲۵۰ گرم
لپه نصف پیمانه
پیاز ۱ عدد متوسط
سبزی معطر (تره، شوید، مرزه، نعناع) ۲ پیمانه خردشده
رب گوجه‌فرنگی ۲ قاشق غذاخوری
روغن یا کره به مقدار لازم
نمک، فلفل، زردچوبه به مقدار لازم
ماست چکیده ۱ پیمانه برای سرو
آب‌لیمو یا غوره ۲ قاشق غذاخوری (اختیاری)

طرز تهیه دلمه برگ مو با ماست

1. آماده‌ سازی برگ‌ ها : برگ‌ های مو را شسته و اگر شور هستند چند دقیقه در آب گرم قرار دهید تا نمک اضافه‌ شان گرفته شود . اگر برگ تازه دارید ، ۱-۲ دقیقه در آب جوش بگذارید تا نرم شوند و قابلیت پیچیدن پیدا کنند .
2. پخت برنج و لپه : برنج را شسته و نیم‌پز کنید . لپه را هم جداگانه با کمی آب بپزید تا نیم‌پز شود .
3. آماده‌کردن مواد میانی : پیاز را ریز خرد کنید و با کمی روغن تفت دهید . گوشت چرخ‌ کرده را اضافه کنید و همراه ادویه‌ ها سرخ کنید . لپه ، برنج و سبزیجات معطر خردشده را اضافه کنید و با رب گوجه‌ فرنگی مخلوط کنید . اگر دوست دارید می‌توانید کمی آب‌ لیمو یا غوره هم اضافه کنید تا مزه دلمه ملس شود .
4. پیچیدن دلمه‌ ها : برگ را روی سطح صاف باز کنید ، مقداری از مواد وسط برگ بگذارید و آن را محکم بپیچید  دلمه‌ ها را در قابلمه بچینید .
5. پخت دلمه : روی دلمه‌ ها یک بشقاب برگردانید تا باز نشوند . کمی آب و روغن (یا کره) اضافه کنید . درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید دلمه‌ ها با حرارت ملایم حدود ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت بپزند .
6. سرو : دلمه‌ های آماده‌ شده را با ماست چکیده سرد و کمی سبزی تازه سرو کنید . ترکیب دلمه گرم با ماست سرد طعمی عالی به غذا می‌دهد .

دلمه برگ مو  بدون گوشت

دلمه برگ مو تبریزی بدون گوشت

 دلمه یکی از خوشمزه‌ ترین غذا های ایرانی است که اگر بدون گوشت تهیه شود ، یک گزینه گیاهی و سالم‌ تر به شمار می‌آید . پس اگر به دنبال کاهش مصرف گوشت هستید یا رژیم گیاهخواری دارید ، دلمه بدون گوشت می‌تواند انتخابی عالی و خوش‌طعم برای سفره شما باشد .

مواد لازم برای دلمه بدون گوشت 

مواد مقدار
برگ مو تازه یا شور ۳۰ تا ۴۰ عدد
برنج ۱ پیمانه
لپه ۱ پیمانه
پیاز بزرگ ۱ عدد
سبزی معطر (تره، شوید، مرزه، نعناع) ۲ پیمانه خرد شده
رب گوجه‌فرنگی ۲ قاشق غذاخوری
روغن به مقدار لازم
نمک، فلفل، زردچوبه، دارچین به مقدار لازم
آب‌لیمو یا غوره ۲ قاشق غذاخوری (اختیاری)

طرز تهیه دلمه برگ مو بدون گوشت

1. آماده‌ سازی برگ‌ ها : برگ‌ های مو را شسته و اگر شور هستند حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب گرم قرار دهید تا نمک اضافی‌ شان گرفته شود . اگر برگ تازه دارید ، آن‌ها را ۱-۲ دقیقه در آب جوش قرار دهید تا نرم شوند .
2. پخت برنج و لپه : برنج را شسته و نیم‌ پز کنید . لپه را هم جداگانه با کمی آب بپزید تا نیم‌پز شود .
3. آماده‌ کردن مواد میانی : پیاز را ریز خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شود . رب گوجه‌ فرنگی را اضافه کنید و کمی تفت دهید . سپس لپه ، برنج نیم‌پز ، سبزیجات معطر خرد شده ، گردوی خردشده و کشمش را به پیاز اضافه کنید . ادویه‌ ها و آب‌ لیمو یا غوره را هم اضافه کنید و مواد را خوب مخلوط کنید .
4. پیچیدن دلمه‌ ها : یک برگ مو را روی سطح صاف قرار دهید ، مقداری از مواد میانی را وسط آن بگذارید و برگ را به آرامی بپیچید . همه دلمه‌ ها را در قابلمه بچینید .
5. پخت دلمه : برای جلوگیری از باز شدن دلمه‌ ها یک بشقاب روی آن‌vها بگذاریدv. سپس کمی آب و روغن روی دلمه‌ ها بریزید و درب قابلمه را ببندید . حدود ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت روی حرارت ملایم بپزند .
6.سرو : دلمه‌ های خوش‌ عطر و گیاهی شما آماده‌اند ! می‌توانید آن‌ ها را با ماست چکیده یا سالاد سرو کنید 

دلمه برگ مو  با بلغور

دلمه برگ مو تبریزی با بلغور

برای این‌ که دلمه برگ مو شما نرم‌تر ، خوش‌طعم‌تر و زیباتر باشد ، حتماً از برگ‌ های مو تازه ، کوچک ، بدون رگه و سبز کم‌ رنگ استفاده کنید . همچنین یادتان باشد هر چه دلمه‌ های شما کوچک‌ تر پیچیده شوند ، ظاهر غذا مجلسی‌ تر و چشم‌ نوازتر خواهد بود .

مواد لازم دلمه برگ مو با بلغور

مواد مقدار
برگ مو حدود ۱ کیلو (بسته به نیاز)
گوشت چرخ‌کرده ۵۰۰ گرم
پیاز ریز شده ۳ عدد متوسط
بلغور گندم ۱ پیمانه
لپه ۱ پیمانه
برنج ۲ پیمانه
شوید خرد شده ۲۰۰ گرم
مرزه خرد شده ۲۰۰ گرم
تره خرد شده ۴۰۰ گرم
سیر خرد شده ۱ بوته درشت
ماست نصف پیمانه
تورتا (ترکیبی از سبزی یا طعم‌دهنده محلی) ۱ پیمانه
دارچین ۱ قاشق غذاخوری پر
پودر گل محمدی ۲ قاشق غذاخوری پر
فلفل سیاه ۱ قاشق چای‌خوری
نمک به میزان لازم
آب یا آب مرغ ۲ لیوان
غوره ریز ۱/۴ پیمانه

مواد لازم برای تزئین

مواد تزئینی و سرو مقدار تقریبی
پیاز داغ به مقدار لازم
زرشک به مقدار لازم
خلال بادام به مقدار لازم
خلال سیر به مقدار لازم
ماست یا سیر ماست به مقدار لازم

مراحل پخت دلمه برگ مو 

گام ۱ : برنج و بلغور را حدود دو ساعت در آب بخیسانید تا نرم شوند .

گام ۲ : لپه را از شب قبل خیس کنید، سپس آب آن را عوض کرده و بپزید تا نیم‌ پز شود .

گام ۳ : پیاز ها را ریز خرد کنید و در یک قابلمه بزرگ با کمی روغن تفت دهید تا طلایی شوند .

گام ۴ : گوشت چرخ‌ کرده را به پیاز اضافه کنید و خوب تفت دهید تا گوشت سرخ شود ، سپس لپه پخته‌ شده را اضافه کنید و کمی هم بزنید .

گام ۵ : آب برنج و بلغور را بگیرید و همراه با سبزیجات خرد شده و ادویه‌ ها به مواد داخل قابلمه اضافه کنید . مواد را مرتب هم بزنید تا سبزی‌ ها کمی آب بیندازند و پف‌ شان بخوابد ، اما کاملاً پخته نشوند . در این مرحله مواد آماده را از روی حرارت بردارید .

گام ۶ : وقتی مواد را از روی حرارت برداشتید ، سیر خردشده ، تورتا و ماست را اضافه کنید و خوب با مواد مخلوط کنید . در این مرحله طعم مواد را بچشید و در صورت نیاز نمک آن را تنظیم کنید . حالا مایه داخل دلمه آماده است .

گام ۷ : برای جلوگیری از ته گرفتن دلمه ، یک بشقاب ملامین یا استیل که اندازه ته قابلمه باشد را به صورت وارونه کف قابلمه قرار دهید .

گام ۸ : برگ‌ های مو را آماده کنید و مواد را داخل آن‌ ها ریخته و به‌صورت بقچه‌ ای بپیچید . سپس دلمه‌ ها را مرتب و منظم داخل قابلمه بچینید .

گام ۹ : در حین چیدن دلمه‌ ها ، غوره را لابه‌لای ردیف‌ های دلمه قرار دهید تا طعم ترشی ملایمی به غذا بدهد .

گام ۱۰ : در پایان ، وقتی تمام دلمه‌ ها چیده شد ، سطح آن‌ ها را با دو لایه برگ مو بپوشانید . این کار کمک می‌کند دلمه‌ ها خوب بپزند و شکل‌ شان را حفظ کنند .

گام ۱۱ : بعد از چیدن دلمه‌ ها و پوشاندن سطح آن‌ ها با برگ مو ، آب یا آب مرغ را به‌آرامی روی دلمه‌ ها بریزید . درِ قابلمه را ببندید و آن را روی حرارت زیاد قرار دهید . به‌محض شنیدن صدای جوشیدن آب ، حرارت را کاملاً کم کنید و اجازه دهید دلمه‌ ها حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت به‌ آرامی بپزند .

گام ۱۲ : در پایان پخت ، دلمه را تست کنید . اگر هنوز خوب پخته نشده بود (که معمولاً کم پیش می‌آید)، می‌توانید کمی آب اضافه کنید و چند دقیقه دیگر اجازه دهید بپزد  .

گام ۱۳ : برای سرو ، دلمه‌ های آماده‌ شده را در دیس بچینید و با پیاز داغ و زرشک تزئین کنید . این دلمه خوش‌ عطر را همراه با ماست یا سیر ماست سرو کنید تا طعم آن چند برابر لذیذتر شود .

دلمه برگ مو  با گوشت چرخ کرده 

دلمه برگ مو تبریزی با گوشت چرخ کرده

در اینجا قصد داریم روش تهیه دلمه برگ مو تبریزی اصیل را بررسی کنیم . منبع اصلی ما برای این غذا کتاب «مستطاب آشپزی» است که در آن از گوشت چرخ‌ کرده استفاده شده است . با این حال ، بسیاری از دلمه‌ های سنتی قدیمی بدون گوشت تهیه می‌شدند و به جای آن ، از بلغور گندم بهره می‌گرفتند .

مواد لازم مقدار
برنج ۲ پیمانه
لپه به مقدار لازم
گوشت چرخ‌کرده ۲۵۰ گرم
سبزی دلمه ۲۵۰ گرم
پیاز ۱-۲ عدد
روغن یک‌سوم پیمانه
شکر به مقدار لازم
سرکه به مقدار لازم
نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم

 1.ابتدا لپه را که خوب شسته‌ اید ، در آب بخیسانید تا نفخ آن گرفته شود . همزمان ، برنج دلمه را پس از شستن ، در آب و نمک خیس کنید . در همین زمان ، برگ‌ های انگور را بشویید و سپس روی آن‌ ها آب داغ بریزید تا نرم شوند . بعد از نرم شدن ، برگ‌ ها را آبکش کنید و کنار بگذارید تا آب اضافی‌ شان کاملاً برود .

۲. آبکش کردن برنج و پخت لپه پس از اینکه برنج و لپه به اندازه کافی خیس خوردند ، برنج را آبکش کنید تا آب اضافی آن گرفته شود . سپس لپه را در مقداری آب بپزید تا نرم شود ، ولی له نشود .

۳. آماده‌ سازی مایه میانی دلمه برای تهیه مایه داخلی دلمه برگ مو تبریزی ، ابتدا پیاز خرد شده را در مقداری روغن داخل تابه مناسب تفت دهید تا طلایی شود . سپس گوشت چرخ‌ کرده را اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند . بعد از آن ، ادویه‌ های لازم را به مواد اضافه کنید . در ادامه ، برنج آبکش شده ، لپه پخته شده و سبزی دلمه را به مخلوط اضافه کرده و همه مواد را به خوبی با هم ترکیب کنید .

۴. تهیه چاشنی و پیچیدن دلمه در این مرحله ، زمان آماده‌ سازی چاشنی ملس دلمه تبریزی فرا رسیده است  برای این کا ر، شکر را در سرکه حل کنید و در صورت تمایل مقداری زعفران حل شده در آب داغ را نیز به آن اضافه نمایید . سپس برگ‌ های انگور را باز کنید و مقدار مناسبی از مایه دلمه را روی هر برگ قرار دهید. بعد برگ‌ ها را به صورت بقچه‌ ای یا لوله‌ ای محکم بپیچید . پس از اینکه همه دلمه‌ ها را پیچیدید ، آن‌ ها را در قابلمه‌ ای مناسب بچینید و چند فنجان آب داخل قابلمه بریزید . قابلمه را روی حرارت کم بگذارید تا دلمه‌ ها نیم‌ پز شوند . سپس چاشنی آماده شده را روی دلمه‌ ها بریزید و اجازه دهید تا دلمه‌ ها کاملاً بپزند و طعم‌ دار شوند .

طرز تهیه دلمه برگ مو تبریزی

طرز تهیه دلمه برگ مو تبریزی

دلمه برگ مو از غذا های سنتی شهر تبریز است که امروزه در شهرهای مختلف با تفاوت‌ هایی در جزئیات تهیه می‌شود . فصل بهار ، به‌ویژه ماه اردیبهشت ، زمان برگ‌ های تازه ، ترد و خوشمزه مو است . اگر کمی وقت و حوصله داشته باشید ، می‌توانید این پیش‌ غذای لذیذ را آماده کنید و در کنار خانواده و دوستان از طعم آن لذت ببرید . البته دلمه برگ مو را می‌توان به عنوان غذای اصلی نیز سرو کرد . 

مواد اولیه مقدار
گوشت چرخ‌کرده ۴۰۰ گرم
برگ مو حدود ۷۰۰ گرم
پیاز متوسط رنده شده ۲ عدد
زردچوبه ۱ قاشق چایخوری
فلفل سیاه ۱ قاشق چایخوری
فلفل قرمز ½ قاشق چایخوری
دارچین ¼ قاشق چایخوری
نمک ۱ قاشق چایخوری
سبزی دلمه (تره، گشنیز، ترخان، شوید، پیازچه مساوی) ۶۰۰ گرم
برنج ۱ پیمانه
لپه ½ پیمانه
زرشک ½ پیمانه
پیاز داغ ۲ قاشق سوپخوری
زعفران دم کرده غلیظ ۲ قاشق سوپخوری
روغن مایع به میزان لازم

برای سرو دلمه برگ مو می‌توانید از چاشنی‌ های مختلفی استفاده کنید ؛ برخی با ماست ، برخی با مخلوط سرکه و شیره و بعضی هم با رب انار دلمه را میل می‌کنند . بسته به سلیقه خودتان می‌توانید هر کدام را که دوست دارید انتخاب کنید . اگر می‌خواهید دلمه را با سرکه و شیره سرو کنید ، مواد لازم به شرح زیر است : سرکه : ¼ پیمانه شکر : ¼ پیمانه اما اگر ترجیح می‌دهید دلمه را با رب انار سرو کنید ، مواد لازم عبارت‌اند از: کره : ۴۰ گرم شکر : ۱ قاشق غذا خوری نمک : به مقدار لازم رب انار: ۵ قاشق غذاخوری آب : ۱ پیمانه

طرز تهیه دلمه برگ مو

1. ابتدا برگ‌ های مو را با آب سرد خوب بشویید و دم آن‌ ها را جدا کنید . سپس قابلمه‌ ای را پر از آب کرده و روی حرارت بگذارید تا جوش بیاید . برگ‌ ها را به آرامی داخل آب جوش قرار دهید و بعد از ۲ دقیقه آن‌ ها را با کمک سبد آبکش کنید .

۲- برنج را که از قبل پاک و خیس کرده‌ اید ، در آب و نمک در حال جوش بریزید . پس از چند جوش ، برنج را آبکش کنید . دقت کنید که برنج باید نرم شده باشد اما مغزش هنوز کمی سفت باقی مانده باشد . سپس برنج را کنار بگذارید .

۳- لپه را چند ساعت قبل با یک قاشق غذا خوری نمک خیس کنید . سپس آب خیس خوردن لپه را دور بریزید . بدون شستن لپه ، مقدار کافی آب به آن اضافه کنید و اجازه دهید بپزد . در طول پخت مراقب باشید که آب اضافی نریزید چون باعث ترک خوردن لپه می‌شود .

۴- در تابه‌ ای ، دو قاشق غذاخوری روغن بریزید و گوشت چرخ‌ کرده ، نمک ، فلفل سیاه ، فلفل قرمز و پیاز رنده شده را اضافه کنید و حدود ۱۵ دقیقه تفت دهید . سپس کمی دارچین اضافه کنید . در ادامه سبزیجات خرد شده را بیفزایید و پس از یک دقیقه برنج ، لپه ، زرشک و پیاز داغ را اضافه کرده و ۳ دقیقه دیگر تفت دهید  سپس از روی حرارت بردارید .

۵- حالا وقت پیچیدن دلمه‌ هاست . دو روش اصلی برای پیچیدن وجود دارد : بقچه‌ ای و رول . روش بقچه‌ ای قدمتی قدیمی دارد و روش رولی جدیدتر و ظاهر مجلسی‌ تری به سفره می‌بخشد . برای پیچیدن به صورت بقچه‌ ای ، یک برگ را بردارید و مقداری از مواد را وسط آن قرار دهید ، سپس ابتدا برگ را از سمت خودتان تا کنید و بعد طرفین راست و چپ را نیز جمع کنید . اگر برگ‌ها پاره بودند ، می‌توانید دو برگ را روی هم بگذارید تا پارگی‌ ها پوشانده شود .برای پیچیدن دلمه به مدل لوله‌ ای، مقداری از مواد را وسط برگ قرار دهید ، سپس برگ را از سمت خودتان تا نیمه رول کنید . بعد طرفین راست و چپ برگ را تا بزنید و در نهایت برگ را تا انتها رول نمایید . توجه داشته باشید که مواد را روی قسمت پشت برگ قرار دهید ، زیرا سطح صاف و براق برگ باید به عنوان بیرون دلمه دیده شود . همچنین هرچه اندازه دلمه‌ ها کوچک‌ تر باشد ، ظاهر شان شیک‌ تر و مجلسی‌ تر خواهد بود .

۶- قابلمه‌ ای متناسب با حجم دلمه‌ ها انتخاب کنید و ۲ قاشق غذا خوری روغن مایع در کف آن بریزید . کف قابلمه را با برگ مو بپوشانید ، سپس دلمه‌ های آماده شده را داخل قابلمه بچینید . مخلوطی از ۳ قاشق غذا خوری روغن مایع و ۲ پیمانه آب روی دلمه‌ ها بریزید . دوباره روی دلمه‌ ها را با برگ بپوشانید ، سپس یک پیش‌ دستی روی برگ‌ ها قرار دهید و روی پیش‌ دستی یک وزنه بگذارید . ابتدا حرارت را زیاد کنید تا آب جوش بیاید، سپس حرارت را کم کنید تا دلمه‌ ها به آرامی مغز پخت شوند . این مرحله حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد . گذاشتن وزنه روی پیش‌ دستی مهم است ، زیرا بدون آن دلمه‌ ها ممکن است در حین پخت باز شوند .

۷- اگر می‌خواهید دلمه را با سرکه و شیره سرو کنید ، سرکه و شکر را با هم مخلوط کرده و روی حرارت قرار دهید تا شکر حل شود . پس از گذشت حدود ۱۵ دقیقه از پخت دلمه ، این مخلوط به همراه زعفران را اضافه کنید و نیم ساعت دیگر اجازه دهید بپزد ، سپس از روی حرارت بردارید . اضافه کردن چاشنی در مراحل اولیه پخت باعث سفت شدن برگ‌ها می‌شود ، پس این نکته را رعایت کنید . در صورت تمایل به استفاده از رب انار به عنوان چاشنی ، کره را آب کنید و رب انار ، نمک ، شکر و آب را به آن اضافه نمایید . این مخلوط را در نیم ساعت آخر پخت روی دلمه‌ ها بریزید .

⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
انواع پلوهای ایرانی
غذای سنتی ایرانی
ساندویچ مرغ که به امتحانش می‌ارزد

مطالعه بیشتر