
مقایسه بین قهوه فوری و قهوه معمولی یکی از موضوعات جذاب و پرطرفدار در میان علاقهمندان به قهوه محسوب می شود. هر یک از این دو نوع قهوه ویژگیها و مزایای منحصر به فردی دارند که باعث شده طرفداران متعددی برای خود پیدا کنند.برای دستور پخت همراه ما در وب سایت ایرانی فود باشید.
مضرات قهوه چیست؟
افراد مختلف انگیزههای متفاوتی برای نوشیدن قهوه دارند. عدهای از این نوشیدنی صرفاً برای تجربه طعم و عطر بینظیر آن استفاده می کنند و آن را نوعی لذت حسی محسوب می کنند.
گروه دیگری نیز قهوه را به دلیل وجود کافئین در آن مصرف می کنند تا از تأثیرات محرک آن بهرهمند شوند. صرف نظر از انگیزه شما برای نوشیدن قهوه، مهم است که بدانید هیچ مادهای در طبیعت تنها دارای خواص مثبت نیست.
همانطور که قهوه مزایای بسیاری دارد، ممکن است در شرایط خاص یا در صورت مصرف نامناسب، عوارض جانبی نیز داشته باشد. بنابراین، اگر جزو افراد قهوهخوری هستید، بهتر است علاوه بر آشنایی با خواص مفید قهوه، در مورد احتمال بروز عوارض جانبی آن نیز اطلاع کافی داشته باشید.
این آگاهی به شما کمک میکند تا با شناخت کامل، از قهوه به بهترین شکل ممکن استفاده کنید و از مصرف نامناسب آن جلوگیری کنید. درنهایت، تعادل و اعتدال در مصرف قهوه، کلید بهرهمندی از مزایای آن و کاهش احتمال بروز عوارض جانبی است.
مهمترین مضرات قهوه چیست؟
شما درست می گویید که ژنتیک نقش مهمی در نحوه پاسخ بدن به قهوه دارد. هر فرد بسته به ساختار ژنتیکی خود، متفاوت به کافئین واکنش نشان می دهد، بنابراین تعیین دقیق میزان مضرات و فوائد قهوه برای همه افراد امکانپذیر نیست.
کافئین طبیعت دوگانهای دارد. از یک طرف میتواند منافع قابل توجهی داشته باشد: افزایش سطح انرژی، بهبود عملکرد شناختی، تقویت حافظه و تمرکز، و حتی بهبود عملکرد فیزیکی.
از طرف دیگر، مصرف بیش از حد یا حساسیت فردی به کافئین می تواند منجر به عوارض نامطلوبی شود از جمله اضطراب، بیخوابی، افزایش ضربان قلب، و اختلالات گوارشی. بهترین راهکار این است که هر فرد بر اساس واکنش بدن خود و با مشورت متخصص، میزان مصرف قهوهای را تعیین کند که بیشترین فایده و کمترین آسیب را برایش داشته باشد.
بالا رفتن کلسترول خون
قهوه به چند روش میتواند باعث افزایش کلسترول خون شود
ترکیبات چربی طبیعی قهوه
قهوه حاوی ترکیباتی به نام کافستول (Cafestol) و کاهوئول (Kahweol) است که این دو ماده قدرتمندترین افزایشدهندههای کلسترول طبیعی محسوب می شوند. این ترکیبات در چربیهای طبیعی دانه قهوه وجود دارند.
نحوه دمکردن قهوه
قهوههای فیلتر نشده (مثل قهوه ترک، فرنچ پرس، اسپرسو) بیشترین میزان این ترکیبات را دارند قهوه فیلتر شده کمترین تأثیر را بر کلسترول دارد، زیرا فیلتر کاغذی این ترکیبات چربی را حذف می کند مکانیسم تأثیر کافستول و کاهوئول با تأثیر بر کبد، تولید کلسترول LDL (کلسترول بد) را افزایش میدهند. همچنین ممکن است مانع تجزیه مناسب کلسترول در بدن شوند.
میزان تأثیر مطالعات نشان می دهند که مصرف روزانه ۵ فنجان قهوه فیلتر نشده می تواند کلسترول خون را تا ۶-۸ درصد افزایش دهد. راهکارهای کاهش تأثیر استفاده از قهوه فیلتر شده کاهش مصرف قهوههای غلیظ و فیلتر نشده انتخاب روشهای دمکردن با فیلتر کاغذی
اضطراب
اگر بخواهیم اولین و مهمترین عارضه قهوه را نام ببریم، باید به اضطراب اشاره کنیم.
مکانیسم علمی تأثیر کافئین: کافئین به عنوان محرک شناخته میشود، اما چگونه این تأثیر را ایجاد میکند؟
از منظر علمی، کافئین از طریق دو مسیر اصلی عمل میکند
مهار آدنوزین: کافئین اثرات هورمون آدنوزین را که مسئول احساس خستگی و خوابآلودگی است، کاهش می دهد
افزایش ترشح آدرنالین: مصرف قهوه باعث تحریک غدد فوق کلیوی و افزایش ترشح آدرنالین میشود
تأثیرات وابسته به مقدار مصرف: در دوزهای کم، این فرآیند منجر به افزایش هوشیاری و انرژی می شود. اما مشکل زمانی آغاز می شود که فرد به قهوه معتاد شده و مصرف روزانهاش به حدود ۱۰۰۰ میلیلیتر برسد.
در این مرحله، بجای انرژی مثبت، فرد دچار اضطراب مداوم و مزمن طی روز خواهد شد.
نکته مهم: باید در نظر داشت که همه انواع قهوه یکسان نیستند. دو گونه اصلی قهوه یعنی عربیکا و روبوستا دارای خواص متفاوتی هستند و میزان بروز علائم مذکور بر اساس نوع قهوه مصرفی تغییر خواهد کرد. بنابراین توصیه می شود مصرف قهوه خود را بازبینی و تعدیل کنید.
قهوه و کنترل خواب
قهوه نوشیدن برای بیدار ماندن ویژگی جذابی به نظر می رسد، اما تنها زمانی مفید است که کنترل آن در دست خودمان باشد.
مشکل اساسی: گاهی اوقات عوارض قهوه، بهخصوص قهوههای تلخ مانند روبوستا که برای بیداری مصرف می کنیم، بهگونهای در بدن تجمع مییابند که دیگر نمیتوانیم آنها را کنترل کنیم.
همچنین اعتیاد به مصرف زیاد قهوه ممکن است لذت طبیعی خوابیدن را از ما بگیرد.
تأثیرات تجمعی کافئین: هرچه میزان کافئین دریافتی بیشتر باشد، مشکلات خواب به شکلهای مختلف بروز میکند.
دشواری در به خواب رفتن
افزایش زمان مورد نیاز برای خواب
کاهش عمق خواب
تنزل کیفیت کلی خواب
هشدار مهم: در دنیای امروز، کافئین تنها در قهوه وجود ندارد. بسیاری از محصولات دیگر از جمله نوشابههای انرژیزا، آدامسها و مکملهای مختلف حاوی کافئین هستند. به همین دلیل، باید مراقب مجموع کافئین دریافتی از همه منابع باشید تا کنترل خواب از دستتان خارج نشود.
مشکلات گوارشی
یکی از خواص مثبت قهوه تحریک سیستم گوارشی است که باعث تسهیل هضم غذا می شود. این ویژگی به اصطلاح “راه افتادن شکم” نام دارد.
نقطه عطف از فایده به ضرر: اما همین خاصیت مفید، در صورت مصرف بیش از حد قهوه، می تواند به مشکل تبدیل شود. مصرف زیاد قهوه ممکن است منجر به
تحریک بیش از حد سیستم گوارشی
“راه افتادن” مفرط شکم بروز اسهال و اختلالات گوارشی
راهکار پیشگیرانه: برای جلوگیری از مشکلات گوارشی، بهتر است: نوشیدنیهای متنوعی مصرف کنید بخشی از قهوه روزانه خود را با گزینههای دیگر جایگزین کنید
به عنوان مثال، می توانید قسمتی از قهوه روزانهتان را با چای سبز تعویض کنید این تنوع در مصرف نوشیدنیها به حفظ تعادل سیستم گوارشی کمک می کند و از بروز عوارض ناخواسته جلوگیری می نماید.
رابدومیولیز: عارضه جدی و کمتر شناخته شده قهوه
این موضوع هیچ شوخی نیست! رابدومیولیز یکی از عوارض نادر اما خطرناک قهوه است که بسیاری از آن اطلاع ندارند.
رابدومیولیز چیست: این بیماری فرآیندی است که در آن فیبرهای عضلانی از کار میافتند و تخریب میشوند مواد تخریب شده عضلات وارد جریان خون می شوند.
این مواد باعث اختلال در عملکرد کلیهها و سایر اعضای داخلی بدن می شوند.
اهمیت پیشگیری: اگرچه این بیماری نادر است، اما پیشگیری از آن همیشه بهتر از نادیده گرفتن خطر احتمالی آن محسوب می شود.
آمار مهم: اکثر بیمارانی که به رابدومیولیز مبتلا شدهاند، مصرف روزانه بالای ۴۰۰ میلیلیتر قهوه داشتهاند.
توصیه ایمنی: مصرف روزانه قهوه خود را زیر این مقدار نگه دارید، مگر اینکه قبلاً به مصرف بالاتر عادت داشته و تاکنون هیچ مشکلی احساس نکرده باشید.
کافئین: مادهای در طیف مواد اعتیادآور
اگر به پایان کلمات نیکوتین، هروئین، کوکائین و کافئین دقت کنید، همگی با پسوند «ئین» تمام می شوند. این تشابه تصادفی نیست.
حقیقت علمی: بله، درست حدس زدید. کافئین نیز در دسته مواد اعتیادآور قرار می گیرد. البته باید تأکید کرد که قدرت اعتیادآوری کافئین بسیار کمتر از مواد مذکور است.
عوارض و مشکلات آن در حد آن مواد نیست اما همچنان قابلیت ایجاد وابستگی را دارد .
اعتیاد پنهان: ممکن است فکر کنید که قهوه را صرفاً برای تفریح و لذت می نوشید، اما تحقیقات پزشکی نشان دادهاند که قهوه پتانسیل اعتیادآوری دارد.
علائم وابستگی: قهوهخوران در صورت عدم دسترسی به قهوه برای یک یا دو روز، ممکن است دچار علائم خماری شوند که شامل
سردرد خستگی شدید
بیحالی
تحریکپذیری
اختلال در تمرکز
این موضوع نشان می دهد که حتی این نوشیدنی محبوب نیز می تواند نوعی وابستگی فیزیولوژیک ایجاد کند.
تناقض در اثرات قهوه: آرامش ظاهری، فشار خون بالا
بسیاری بر این باورند که قهوه چون احساس آرامش می دهد، پس تمام اعضا و اندامهای بدن نیز آرام میشوند. اما واقعیت برعکس این تصور است.
حقیقت علمی: فشار خون دقیقاً در جهت مخالف این تصور عمل می کند. نوشیدن قهوه باعث افزایش فشار خون می شود و این روند به صورت تدریجی بالاتر و بالاتر خواهد رفت.
ماهیت موقتی این اثر: خوشبختانه این تأثیر موقتی است و پس از چند دقیقه از بین می رود.
مواقع حساس که باید مراقب باشید: افراد مبتلا به فشار خون بالا اگر به صورت زمینهای از فشار خون بالا رنج می برید، باید در مصرف قهوه احتیاط کنید.
تازهکاران: اگر برای اولین بار یا بارهای اولیه قهوه می نوشید، نسبت به این تغییر فشار خون حساستر خواهید بود. در این موارد، نظارت دقیقتر بر واکنش بدن و در صورت لزوم مشورت با پزشک توصیه می شود.
پدیده دولبه کافئین: چرخه وابستگی و خستگی
بسیاری از هورمونها و ترکیبات فعال زیستی دارای اثرات دوگانهای هستند که خود هورمون و فقدان آن، هر دو در دو سوی یک تیغ قرار دارند.
این اثرات معمولاً هنگام نبود هورمون بروز می کنند.
مکانیسم چرخه وابستگی: این فرآیند به شکل زیر عمل میکند
مرحله اول: هنگامی که بدن به کافئین عادت می کند، دریافت کافئین باعث رفع خستگی می شود.
مرحله دوم: زمانی که کافئین از بدن دفع میشود (از طریق ادرار یا مدفوع)، بدن شرطیسازی می شود و با سرعت و شدت بیشتری نسبت به افرادی که قهوه نمینوشند، احساس خستگی ایجاد می کند.
لزوم رعایت تعادل: به همین دلیل، حفظ تعادل در مصرف قهوه به نفع خودتان است و از ایجاد این چرخه معیوب جلوگیری میکند.
خطر ویژه برای مردان: این مشکل بهخصوص یکی از مضرات قهوه برای مردان محسوب می شود، زیرا آنان معمولاً برای رفع خستگی ناشی از چند شیفت کار متوالی، به استفاده از قهوه عادت میکنند و در نتیجه بیشتر در معرض این چرخه وابستگی قرار می گیرند.
تکرر ادرار: یکی از عوارض شایع قهوه
افزایش دفعات ادرار کردن نیز جزو مضرات قهوه به شمار می رود، بهخصوص برای افرادی که حجم مثانه کوچکتری دارند. این مشکل ممکن است در درازمدت برای چنین افرادی بروز کند.
مکانیسم تأثیر: قهوه به عنوان محرک مثانه عمل می کند. بدین صورت که: حتی مقدار کمی از قهوه نیز مثانه را تحریک می کند این تحریک باعث می شود مایعات موجود در مثانه که قبلاً نوشیدهاید، زودتر احساس شوند در نتیجه، احساس نیاز به ادرار کردن بیشتر و زودتر از حالت عادی بروز می کند
نکته مهم: این عارضه برای کسانی که مثانه کوچکتری دارند، مشکلساز تر خواهد بود و ممکن است بر کیفیت زندگی روزانه آنها تأثیر بگذارد. بنابراین اگر با این مشکل مواجه هستید، در نظر گیری کاهش مصرف قهوه یا تنظیم زمانبندی مصرف آن میتواند مفید باشد.
چگونه مصرف قهوه را کم کنیم؟
بعد از بررسی مضرات قهوه و اعتیاد به آن، حالا نوبت به راهکارهای کاهش مصرف قهوه می رسد. برای دوری از مضرات زیاد قهوه، میتوانید با استفاده از ۳ روش کلی، مصرف روزانهتان را کاهش دهید.
۱. کاهش تدریجی مصرف از خودتان انتظار نداشته باشید که اگر دیروز ۱۰ لیوان قهوه نوشیدهاید، امروز فقط یک لیوان بنوشید! بهتر است گامهای کوچک بردارید و به تدریج مصرف را کم کنید. برای نمونه، هر هفته یک لیوان کمتر از قهوه استفاده کنید.
۲. جایگزینی با آب آب خالص و بدون افزودنی می تواند جایگزین مناسبی برای قهوه باشد. این روش بیشتر در اوایل ترک قهوه مفید است، زمانی که هنوز دوز مصرفیتان خیلی پایین نیامده و بدن واکنش شدیدی نشان نمی دهد.
۳. استفاده از قهوه بدون کافئین قهوه بدون کافئین گزینهای عالی محسوب می شود. بخشی از قهوه روزانهتان را به جای قهوه معمولی، با قهوه بدون کافئین جایگزین کنید. این نوع قهوهها معمولاً به راحتی در دسترس هستند و از لحاظ طعم و عطر نیز تفاوت چشمگیری با قهوه عادی ندارند.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
انواع غذا سنتی بدون برنجطرز تهیه شله زرد نذریبرنامه غذایی بدنسازی